دکتر علیرضا رضایی فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و اطفال

فلج مغزی در کودکان

 

فلج مغزی در واقع اختلالی است که بر تنه ، حرکت اندام ها و مهارت های حرکتی و هماهنگی آن ها ، تاثیر می گذارد. فلج مغزی معمولا ممکن است بر اثر آسیب مغزی ایجاد شود که در کودکان ، معمولا قبل  از تولد و یا در سن سه تا پنج سالگی و یا در هنگام تولد رخ می دهد. این آسیب مغزی ، همچنین ممکن است بر سایر مسائل مربوط به سلامت ، مانند بینایی ، شنوایی و مشکلات گفتاری و نیز یادگیری تاثیر گذارد. درمان این نوع اختلال ممکن است سبب بهبود شرایط زندگی کودک شود . فلج مغزی ، یکی از رایج ترین اختلالات مادرزادی می باشد. البته چند نوع فلج مغزی وجود دارد. نوعی از فلج مغزی ، ممکن است سبب ایجاد مشکلات حرکتی شود که معمولا همراه با مشکل در تعادل می باشد. از آنجاییکه  فلج مغزی بر کنترل عضلانی و هماهنگی آن ها اثر می گذارد ، حتی ممکن است حرکات ساده مانند ایستادن را نیز با مشکل همراه کند. در برخی موارد نیز ، سایر مهارت های حرکتی و ماهیچه ها و همچنین ، تنفس ، کنترل مثانه و روده ، غذا خوردن و صحبت کردن نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند. در مورد علت بروز فلج مغزی باید گفت که ، علت آن به طور قطع شناخته شده نیست. اما موارد زیادی وجود دارد که ممکن است در این مشکل دخیل باشند. مثلا مشکلات مربوط به بارداری که در طی آن مغز جنین ، یا آسیب دیده و یا به طور طبیعی رشد نمی کند. این موضوع ممکن است به دلیل عفونت ، مشکلات بهداشتی مادران ، اختلال ژنتیکی و یا مواردی از این قبیل باشد که مانع از توسعه و تکامل طبیعی مغز کودک می شود. البته به ندرت هم پیش می آید که مشکلات هنگام زایمان سبب بروز فلج مغزی درکودک شود.

 

نوزادان نارس نیز احتمالا شانس بیشتری برای ابتلا به فلج مغزی دارند. آسیب مغزی در دوران کودکی و یا هنگام تولد نیز ممکن است یکی دیگر از عوامل ایجاد این مشکل در کودک باشد. اختلالات ناشی از فلج مغزی درکودکان معمولا با شدت آن و درجه آسیب مغز ، در ارتباط است. از آنجاییکه فلج مغزی ، مجموعه ای از شرایط و اختلالات مختلف را ایجاد می کند ، بنابراین ، علائم و نشانه های آن نیز از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. تاثیر اولیه فلج مغزی به صورت اختلال در عملکرد عضلات ، عملکرد مغز و اعصاب ، تعادل ، کنترل ، هماهنگی ، رفلکس و واکنش و وضعیت فرد است. اختلال حرکتی دهان مانند مشکل در بلعیدن و غذا خوردن ، اختلال گفتاری و ضعیف شدن عضلات صورت نیز ممکن است بر اثر فلج مغزی به وجود آید. شرایط دیگری مانند اختلالات حسی ، تشنج و ناتوانی های یادگیری نیز ممکن است بر اثر فلج مغزی به وجود آید. بسیاری از علائم و نشانه ها ممکن است در هنگام تولد به راحتی قابل تشخیص نباشند. اما در برخی از موارد شدید ، پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان به راحتی این علائم را تشخیص می دهد. واضح ترین نشانه اولیه فلج مغزی ، ممکن است تاخیر رشد باشد. تاخیر در رشد شامل اعمال مهم و کلیدی مانند نشستن ، خزیدن ، راه رفتن و غیره می باشد که سبب نگرانی والدین می شود. در صورتی که در طی بارداری ، عوامل خطرزایی در رابطه با این بیماری برای کودک مشاهده شود ، اقدامات لازم انجام می شود. فلج مغزی شامل گروهی از مشکلات است که بر بدن کودک تاثیر می گذارد. در اثر فلج مغزی ، ممکن است مشکلات فیزیکی برای برخی از کودکان بیشتر باشد. بعضی از کودکان مبتلا به فلج مغزی ، آهسته آهسته راه رفته و یا زمان زیادی طول می کشد تا بتوانند راه بروند. در کودکان دیگر ، ممکن است دست و پا و یا قسمت های دیگر بدن مانند زبان ، دچار مشکل شود. کودکانی که مبتلا به فلج مغزی شدید هستند نیز ممکن است مشکلات دیگری مانند تشنج و یا ناتوانی ذهنی داشته باشند. نوزادان مبتلا به فلج مغزی ، اغلب دچار سفتی بدن هستند و آن انعطاف پذیری لازم را ندارد.

 

ممکن است در طی زمان ، فلج مغزی بدتر نشود ، اما احتمال دارد که علائم و نشانه های جدیدی در کودک ظاهر شود و یا حتی ممکن است که علائم تغییر کنند. به دلیل رشد دائم کودک ، ممکن است علائم و مشکلات بیشتر شود و نوزادانی که با فلج مغزی متولد می شوند ، ممکن است دارای نشانه های واضحی از آن نباشند. برای تشخیص فلج مغزی درکودک ، معمولا فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان ، وضعیت رشد کودک و مشکلات مربوط به آن را بررسی می کند. آزمایشاتی مانند سی تی اسکن و ام آر آی نیز از سر کودک گرفته می شود. در برخی موارد نیز،  آزمایشات تخصصی تر انجام می شود تا علت فلج مغزی تشخیص داده شود. اگر کودک، دچار فرم شدیدی از فلج مغزی باشد ، ممکن است تشخیص این بیماری در همان چند هفته اول زندگی کودک صورت گیرد. در مورد کودکان بزرگتر نیز والدین ، معمولا در می یابند که کودک آن ها ، توانایی ها و مهارت هایی که در دیگر کودکان در گروه سنی مشابه وجود دارد ، را ندارد. این گونه تاخیر های رشدی ممکن است نشانه هایی از فلج مغزی در کودک باشد. از دیگر عوامل ایجاد فلج مغزی درکودکان می توان به عفونت های مادر در دوران بارداری ، بیماری سرخچه ، عفونت ویروسی ، و نوعی عفونت انگلی اشاره کرد که این عفونت انگلی ممکن است باعث آسیب مغزی و در نتیجه فلج مغزی در کودک شود. در برخی موارد ، فلج مغزی تنها بر یک قسمت از بدن کودک تاثیر می گذارد که اغلب در بازوها ، بیشتر است. شدیدترین نوع فلج مغزی به صورتی است که دست ها و پاها و تمام تنه تحت تاثیر قرار می گیرد. در این گونه موارد ، کودکان مبتلا ، ممکن است که دچار عقب ماندگی ذهنی و مشکلات حاد دیگر شوند. بر اثر فلج مغزی ، رشد طبیعی مغز کودک دچار اختلال شده و مشکلات زیادی را به وجود می آورد. در برخی موارد نیز ، بیماری های ریوی و یا ناسازگاری بین خون مادر و جنین می تواند سبب ایجاد زردی شدید و آسیب مغزی کودک شده و در نتیجه منجر به فلج مغزی شود. بهرحال برای جلوگیری از آسیب بیشتر کودک و نیز کاهش عوارض احتمالی فلج مغزی ، مراجعه به  فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان ضروری است.

مقالات

آمونیاک بالا

اختلالات متابولیک

اوتیسم

بیماری هایپر گلایسینی غیر کتوتیک

سمیت ناشی از داروی والیورات ( والپروئیک اسید )

سندرم گیلن باره

جراحی صرع

اختلال بیش فعالی کم توجهی

صرع مقاوم به درمان

فلج مغزی

گزارشی در مورد بیمار مغز و اعصاب

همه چیز درباره ریتالین

اضطراب در كودكان براى ورود به مدرسه